Bạn có thông minh không?

Mấy năm trước, có dịp đi nước ngoài, tôi rất ngạc nhiên khi thấy trong quầy sách tin học bày đầy những tựa sách đại để như sau: Excel for dummies, Windows for Idiot… Dịch nôm na là Excel cho mấy gã đần độn, Windows cho những chàng ngốc…

Trời đất, đặt tựa như thế này mà bán ở Việt Nam thì họa may chỉ có… mấy thằng ngốc mới mua, còn những bậc đại trí thức như chúng ta chỉ cần liếc qua cái tựa là đã thấy bị xúc phạm vô cùng rồi.

Cố gắng nén lòng "tự hào dân tộc" lại, tôi giở vài quyển ra xem bọn ngốc viết gì trong ấy. Té ra cũng là những nội dung giống như sách dạy Windows, Excel của ta - không thiếu thứ gì, chỉ có điều sao mà họ trình bày sáng sủa, dễ hiểu quá, ngay đến… ngốc cũng có thể hiểu được.


Nhớ đến tình hình viết và đọc sách tin học tại Việt Nam, về phía người đọc thì đa số vốn là kẻ sĩ cả rồi, vì vậy đã mua sách thì phải chọn những thứ cao siêu (lỡ có không hiểu thì cũng không sao, vì đây là sách quá cao siêu mà!), chứ còn mua sách viết cho bọn bình dân thì chỉ có nước len lén dấu đi mà đọc chứ làm sao dám bày trong tủ sách.

Về phía người viết, rõ ràng là trình độ phải cao hơn người đọc ít nhất là một cái đầu, vì vậy phải viết càng khó hiểu càng tốt (trừ một số sách của các anh ở SAMIS, anh Lê Hoàng, anh Phạm Hồng Phước…, chắc các anh này cũng thuộc loại…), càng khó hiểu càng chứng tỏ ta có trình độ uyên bác. Tôi có đọc vài quyển sách tin học tại Việt Nam, phải suy nghĩ cả tiếng đồng hồ mới ngộ ra những chân lý ẩn chứa sau những câu như sau:

• Windows hỗ trợ cực kỳ hữu hiệu cho dụng trình Thị giác cơ bản.
• Tạo biểu tượng cho lộ trình băng ngang trên giao diện bề mặt.

Các bạn có hiểu những câu trên nói gì không? Cứ tạm xem là ta đang chơi trò "Vui để học" đi nhé, hãy suy nghĩ và đến khi bạn chịu thua, chấp nhận là mình… không được thông minh cho lắm thì xin xem giải đáp ở cuối bài.[1]

Hồi đó tôi đã bấm bụng mua vài quyển sách dành cho bọn ngốc về, định bụng là sẽ nghiên cứu cách viết giống như họ. Thế nhưng mấy năm qua rồi vẫn không tài nào làm được. Từ đó tôi có kết luận như thế này: 

Phải cực kỳ thông minh mới viết được sách cho người ngốc nghếch 
Phải vô cùng sáng suốt (và dũng cảm) mới dám mua sách dành cho những gã khù khờ!


Các bạn có đồng ý với những quan điểm có phần… lú lẩn của tôi không?
____
[1] Câu đầu ý nói: Windows hỗ trợ tốt cho Visual Basic, câu sau nói đến việc tạo một shortcut icon trên desktop của Windows.
(Bài đăng trên eChip số 2- 2003)